روستاها و شهرهای کوچک استان قم موقعیت های مختلف و متفاوتی از لحاظ جغرافیایی دارند. در نتیجه ما در این استان آب و هوای کویری گرفته تا سرد و کوهستانی را داریم. به همین علت در هر منطقه مشاغل گوناگونی از کشاورزی و دامپروی گرفته تا اینکه در برخی از مناطق افراد مخارج خود را از طریق شغل قالی بافی و بافندگی تامین میکنند . در این مطلب میخواهیم درباره ی فرش دستباف قم مواردی را مطرح کنیم.
از چه زمانی بافت فرش در این شهر آغاز شد؟
طبق اطلاعات به دست آمده قالی بافی و بافندگی از زمانی در استان قم شروع شد که برخی از تاجران شهر کاشان همراه خود دارهای قالی را به این شهر آوردند. و به مردم این شهر و استان آموزش های لازم را دادند و پس از آن تنها در مدت 20 سال این شهر به اوج مهارت خود در این عرصه رسید.
امروزه فرش دستباف قم بسیار معروف و شناخته شده و خارق العاده و بسیار ارزشمند می باشند. به طوری که از لحاظ با کیفیت بودن و با ارزش بودن بسیاری از مردم بافته های این شهر را زیر پا نمی اندازند و آن ها را به دیوار می آویزند.
از لحاظ کیفیت فرش های دستباف قم بسیار متنوع می باشند. البته از گذشته تا به امروز شاهد این تغییرات بوده ایم که نمونه های امروزی بسیار با کیفیت تر می باشند. در ارتباط با مواد اولیه ی استفاده شده در بافت این فرش ها باید گفت که در گذشته معمولا از پشم های با کیفیت پایین استفاده میشده است. اما امروزه نوع و کیفیت الیاف مورد استفاده تغییر کرده و بهبود یافته و باعث تبدیل این فرش ها به نمونه های گران بها و ارزشمند شده است.
از چه نوع گره ای در بافت فرش قم استفاده می شود؟
نوع گره ی فرش های دستباف قم از نوع ریز و فارسی و نوع چله کشی آن نیز فارسی می باشند. این فرش با وجود این که با ظرافت زیاد بافته می شود از استحکام و دوام زیادی برخوردار است و همین امر موجب ارزشمندی و گران بها بودن آن شده است. پود ها و رج های این فرش به صورت منظم در کنار هم قرار گرفته اند. رج شمار این فرش نیز نسبت به فرش های دیگر بالاتر است.
به این دلیل که این فرش قیمت بالایی دارد معمولا در ابعاد کوچک بافته می شود و استفاده ی رایج آن جهت آویختن به دیوار است.
طرح های پرکاربرد در فرش قم:
شکارگاه، درختی، لچک و ترنج،شاه عباسی،خشتی،اسلیمی،محرمات،محرابی و …با وجود اینکه نقش و طرح شکارگاه از اصفهان سرچشمه گرفته است ولی در بسیاری از طرح های ابریشمی قم دیده شده است که درخور تعریف و تمجید است.